Ooit wel eens gehoord van de Jevons-paradox? Deze paradox, omschreven door de Britse filosoof William Jevons, gaat uit van het ogenschijnlijk vreemde gegeven dat gebruik toeneemt naar aanleiding van een stap in efficiëntie. Neem bijvoorbeeld de uitvinding van de verbrandingsmotor. Deze leidde tot sneller en dus efficiënter transport maar niet tot minder voertuigen. Integendeel.

Hetzelfde gebeurt met het vervangen van de traditionele gloeilamp. We hebben door het gevoel van besparen meer lampen in huis dan ooit; led-strips, led-kerstbomen, led-sterren-plafonds, telefoons met led-schermen en led-flitslampjes.

En dit effect gaat straks ook plaatsvinden in de transitie van fossiele brandstoffen naar groene energie. De CO2-vrije auto heeft ons straks zo in de greep dat deze gegarandeerd gaat leiden tot een enorme revolutie in mobiliteit. Zeker als daarbij komt dat we ons autonoom laten rijden. We kunnen daardoor immers efficiënter en meer werken.

Een tijdje terug kwam er eindelijk een studie beschikbaar die aantoonde dat EV’s of elektrische voertuigen toch echt minder CO2 uitstoten dan de gemiddelde diesel. Maar gezien de te verwachten Jevons-paradox maakt het ook eigenlijk allemaal niet uit. Uiteindelijk zullen we weer meer energie gaan gebruiken en meer CO2 gaan uitstoten door onze drang naar mobiliteit. Of is het de drang naar meer?

De makers van de Tesla bewijzen het met hun product overduidelijk. Waarom zou je in hemelsnaam een elektrische gezinsauto maken die in 2.5 seconden naar de 100 km/u sprint? Waarschijnlijk om aan te tonen dat snel (of stoer) prima samen kan met duurzaam. Hierbij wordt minder gelet op het energieverbruik, want toch goed bezig. Precies! De Jevons-paradox.

Ik betwijfel of wij als mensheid echt in staat zijn om ons energieverbruik zo efficiënt te maken dat er een natuurlijke balans ontstaat. Dat onze uitstoot van CO2 maar ook die van koolwaterstoffen, fijnstof, etc. zo wordt beperkt dat deze nauwelijks invloed heeft op onze leefomgeving.

Niet omdat we het niet kunnen. Maar wel omdat we blijven geloven dat innovatie vooruitgang betekent.

In mijn ogen, als die van landschapsarchitect, heeft deze veelal technologische vooruitgang met name verwijdering tot gevolg. Het verliezen van verbondenheid.

Om maar een paar voorbeelden te noemen;

Hoe verder je vakantie hoe beter je verhaal.
We hebben honderden vrienden online maar wie woont er in de straat?
We eten het hele jaar het zelfde fruit uit Chili maar weten niet wanneer er appels te koop zijn bij de boer.
We rijden op de TomTom door Europa maar kennen maar een paar straatnamen in de stad.

Maar is er dan wel een oplossing voor die voortdurende honger naar meer? Is er een kans om efficiënter te worden en tegelijkertijd minder te vragen?

Laat ik op zijn minst zeggen dat ik heilig geloof in een wereld die minder zoekt naar technologische vernieuwing en vooruitgang maar meer in begrijpen van wat er al is, voor je neus, in je straat, om de hoek. Meer een soort ecologische intelligentie. Innovatie is ook begrijpen van water er al is. Het is namelijk allemaal al bedacht. In miljarden jaren evolutie.

Bij deze gedachte hoort ook vertragen. De tijd nemen om de buitenwereld in je op te nemen en te leren begrijpen. Probeer het eens; van 100% naar 0 in 2.5 seconden (gratis ook nog). Want vertragen betekent minderen en aanpassen. Als het op de camping kan kan het thuis ook.

Dat klinkt als gepraat van je opa. Maar die had dan waarschijnlijk ook al gewoon gelijk.

Het bericht Minder CO2? Het is zo simpel. verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Diorama Molenwerf-Arlandaweg door naar de laatste 3. Het publiek stemt voor de winnaar.

De gemeente Amsterdam schreef een prijsvraag uit om een kunstwerk te realiseren dat de nu onaangename onderdoorgang Molenwerf-Arlandaweg transformeert tot een meer vriendelijke, lichtere en veiligere plek. Wij ontwierpen een diorama in de vorm van een luchtig landschap, met de onderdoorgang als centrale ruimte.

Na een tweetal rondes zijn wij doorgedrongen tot de laatste 3. Het is nu aan u om ons ontwerp realiteit te laten worden.

U kunt vanaf 1 juni tot en met 15 juni stemmen via de website http://amsterdam.nl/onderdoorgangA10.

Wij leggen u graag uit wat onze visie is voor deze bijzondere plek.

Historie
Het gebied Molenwerf-Arlandaweg heeft ontzettend veel dynamiek en verandering gekend. Vooral grote ingrepen zijn kenmerkend voor deze plek; de aanleg van de Spaarndammerdijk in de 13e eeuw in de strijd tegen het water, de komst van de trekvaart in 1632 die leidde tot groei van Sloterdijk, de komst van de trein in 1839 dwars door Sloterdijk, expansie van de stad en met de komst van het AUP het geheel verdwijnen van een deel van Sloterdijk door de aanleg van de A10. En tot slot het verplaatsen van station Sloterdijk in de jaren ‘80.

Beleving onderdoorgang Molenwerf-Arlandaweg

Als het buiten schemerig wordt verandert de locatie

Overdag gevuld door werknemers wandelend van en naar kantoor, recreanten die de kunstroute volgen en fietsers die onderweg zijn naar Haarlem of terug. Met als sfeervol decor het monumentale Sloterdijk. Maar als het buiten schemerig wordt verandert de locatie. Dan is het viaduct en zijn directe omgeving niet meer een verblijfsgebied maar een leegte geworden. Een onderdeel van een doorgaand groengebied waar het rustig en stil en soms onaangenaam is.

Basis voor ons luchtige landschap is het schaap; knuffelbaar, vriendelijk, symbool van het Nederlandse dijkenlandschap.

Visie
Wij stelden ons de vraag wat zou je willen zien als je wilt reageren op het verleden en een betekenisvolle en prettige plek wilt maken voor de toekomst?

Ons antwoord: ‘Luchtigheid’

De soms onaangename sfeer en het verloren gevoel van de locatie zou plaats moeten maken voor luchtigheid in een betekenisvol jasje. We zien de onderdoorgang en zijn directe omgeving als levensgroot diorama. Hierin creëren wij een luchtig landschap.
Basis voor ons luchtige landschap is het schaap; knuffelbaar, vriendelijk, symbool van het Nederlandse dijkenlandschap.

Meerdere objecten samen vertellen een verhaal terwijl je op een prettige manier wordt begeleid op je route.

We kiezen bewust voor een combinatie van objecten omdat deze ons in staat stellen op de schaal van de omgeving plekken te verbinden. We verbinden met ons ‘diorama’-landschap het oude Sloterdijk met de A10, Molenwerf met Arlandaweg en laten objecten interacteren met alle vormen van passerend verkeer.

Daarbij tonen wij met de ingreep respect voor het landschapspark de Bretten. We benadrukken met de kunstvoorwerpen de betekenis van deze zone als groene longen van Amsterdam en ecologische verbindingszone vanaf Westerpark tot de Groote Braak.
Hiermee wordt het huidige vacuüm omgevormd tot een kleurrijk puzzelstuk dat alle lagen samenpakt.

Ontwerp

18 wolken, schapen en bloemen maken een warm, vrolijk en luchtig diorama van de onderdoorgang Molenwerf-Arlandaweg in Amsterdam.

Ons landschap bestaat uit 4 type objecten: de wolk, het schaap, de bloem en de graspol, in een aantal varianten en expressies. Totaal 18 stuks zullen wij verspreiden langs de route vanaf de Velserweg tot voorbij de onderdoorgang richting Arlandaweg.

De objecten worden speels maar random geplaatst om je als passant een aangenaam natuurlijk gevoel te geven op het moment dat je het diorama binnenkomt.

De wolken staan haaks op de bewegingsrichting. 3 stuks worden opgehangen aan het plafond van het viaduct. Ze verzachten de ruimte en geven warm licht. Ze lijken te zweven tussen de pijlers.
De schapen staan te grazen op de dijk (talud van het viaduct) en op het gras buiten het viaduct.
Ze heten je welkom op het moment dat je aankomt en begeleiden je op je route, doordat ze in positie meedraaien. Tussen de pijlers door zijn ze mooi zichtbaar voor passanten in de tram.
Geen schapen zonder gras. Op een aantal plekken staan pollen met en zonder bloem. De combinatie geeft je een warm welkom, maakt je vrolijk en refereert aan wat ooit was.
Onbewust wordt het belang benadrukt van natuur in de stad en de relevantie van groene longen en verbindingen met buiten.

De combinatie geeft je een warm welkom, maakt je vrolijk en refereert aan wat ooit was.

Het bericht Diorama – door naar de laatste 3. verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Het bericht Villa aan de Vecht verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Het bericht Kunstwerken Holterberg – voorjaar 2017 verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Het bericht Realisatie Chill-Hill vordert verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Het bericht Ondertussen in Joure … verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Het bericht Commissie grondgebied positief over plannen Beukenlaan verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Een eyecatcher voor Hoogvliet. Wat betekent dat eigenlijk?
Hoogvliet is een stadsdeel van de gemeente Rotterdam. Ingeklemd tussen grootschalige infrastructuur, de Oude Maas en de havens van Rotterdam. De meeste bewoners van Hoogvliet werken in deze havens.
Hoogvliet zelf kan nauwelijks meer uitbreiden. Groeien kan alleen in leefbaarheid; door inbreiding, opwaardering en koesteren van wat er aan kwaliteiten is. Een belangrijke kwaliteit van Hoogvliet is de groene gordel rondom. De panoramaheuvel maakt hier onderdeel van uit. Een eyecatcher op deze locatie betekent voor ons niet enkel een object toevoegen dat in het oog springt of van waaruit je uitzicht hebt. Dat zou de plek tekort doen. Immers de omgeving met schoorstenen, snelwegen en geluid is al overduidelijk aanwezig en de heuvel zelf biedt al een prachtig gezicht op het stadsdeel en de groene gordel.
De panoramaheuvel wordt terecht gezien als scharnierpunt. Het vormt het centrale punt tussen twee parken en tevens het eindpunt van oost-west verbinding door Hoogvliet. Bij zo’n centrale plek hoort juist een centrale betekenis. We zien in de panoramaheuvel de perfecte aanleiding deze plek als hotspot te ontwikkelen.

Wat deze locatie een echte eyecatcher kan maken is de bevolking zelf. Wij scheppen de randvoorwaarden, de bevolking geeft kleur, inhoud en dynamiek. Met Chill-Hill maken we een plek die uitnodigt om naar toe te gaan, elkaar te ontmoeten, te genieten van de groene kwaliteit en de zon. 50 betonnen zit- en ligelementen liggen verspreid op, tegen en onderaan de heuvel en nodigen uit om je eigen plekje te creëren.
De heuvel zelf is met halfverharde paden toegankelijk gemaakt voor een brede doelgroep. Op verschillende hoogtes en rondom zijn terrassen aangelegd, zodat je zelf kan kiezen waar je gaat zitten. In de luwte, kijkend naar de havens of juist liggend op het zuiden.
In samenspel met de zitelementen worden Magnolia’s en Prunussen aangeplant. Samen met de rode betonelementen levert dit het hele jaar een prachtig, uniek beeld op. Ook leveren de bomen fijne schaduw in de zomer. Alle zitelementen zijn bovendien voorzien van houders voor paraplu of parasol.
Het gebruik door bewoners voegt aan het totaal zijn eigen dynamiek en kleurenpalet toe waardoor Hoogvliet zijn eigen unieke eye-catcher heeft: Chill-Hill.

Het bericht Eyecatcher Hoogvliet – winnaar prijsvraag verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Het bericht Villatuin Joure verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.

Zolang je houten terras er ligt heb je toch mooi een hele hoop CO2 gebonden, je kan je hout prima beschermen met producten op basis van bijvoorbeeld lijnolie, het terras wordt mooier met de jaren en af en toe een splinter in je voet doet je beseffen dat je leeft.

Wij zeggen: “Weg met die duurzame plank voor je kop. Lang leve de splinter!”

Het bericht Duurzame tuinmaterialen? verscheen eerst op Studio Marchel-Wim van Dongen.